· Kayda Bağlı İhracat
Kayda Bağlı İhracat listesi (Ek 1) * kapsamında yer alan malların ihracatında ihracatçılar, gümrük beyannamesi ile birlikte kayıt için ilgili ihracatçı birliklerine müracaat ederler. Birlikler onayladıkları gümrük beyannamelerine kayıt meşruhatı düşerek, gümrük idarelerine tevdi edilmek üzere ihracatçıya verirler. İhracatçılar, birliklerce kayıt meşruhatı düşülerek onaylanmış gümrük beyannamesi ile birlikte ihracatın yapılacağı gümrük idaresine müracaat ederler.
· Kredili İhracat
Kredili ihracat talepleri ile ilgili müracaatlar mal cinsi, ödeme planı ve ödeme süresini içeren satış sözleşmesinin aslı ve Türkçe tercümesi ile birlikte ihracatçı birliklerine yapılır.
Madde ve/veya ülke politikası açısından Müsteşarlıkça getirilebilecek düzenlemeler kapsamındaki mallarla ilgili kredili ihracat talepleri Müsteşarlığın görüşü alındıktan sonra, bunun dışında kalan mallara ilişkin talepler ise satış sözleşmesinde belirtilen esaslar dahilinde doğrudan ihracatçı birliklerince sonuçlandırılır.
Kredili ihracat taleplerinin uygun görülmesi halinde ihracatçı birliklerince gümrük beyannamesi üzerine kredili ihracat meşruhatı düşülerek onaylanır.
Fiili ihraç tarihinde başlayan kredili ihraç süresi dayanıksız tüketim mallarında iki (2) yılı, diğer mallarda beş (5) yılı geçemez.
Kredili ihracatta telgraf, teleks veya telefaksla sözleşme yapılamaz.
· Konsinye İhracat
Konsinye ihracat (Konsinye ihracat, ihraç konusu malın kesin satışının yapılmadan ithalatçı tarafa gönderilmesidir. Konsinye malların en fazla 1 yıl içinde satılması gerekmektedir.) talepleri ilgili ihracatçı birliklerine yapılır. Madde ve/veya ülke politikası açısından Müsteşarlıkça getirilebilecek düzenlemeler kapsamındaki mallarla ilgili konsinye ihraç talepleri Müsteşarlığın görüşü alındıktan sonra, bunun dışında kalan mallara ilişkin talepler ise doğrudan ihracatçı birliklerince sonuçlandırılır.
Konsinye ihracata izin verilmesi halinde ihracatçı birliklerince gümrük beyannamesi üzerine konsinye ihracat meşruhatı düşülerek onaylanır.
Konsinye ihracat meşruhatı düşülerek onaylanan gümrük beyannamelerinin 90 (doksan) gün içinde gümrük idarelerine tevdii gerekmektedir.
İhracatçılar, konsinye olarak gönderilen malların kesin satışının yapılmasını müteakip 30 (otuz) gün içinde durumu, kendileri tarafından düzenlenmiş kesin satış faturası veya örneği ve gerekli diğer belgeler ile birlikte izni veren ihracatçı birliklerine ve aracı bankaya bildirirler.
Konsinye olarak gönderilen malların fiili ihraç tarihinden itibaren bir yıl içinde kesin satışının yapılması gerekir. Bu süre, bitiminden önce başvurulmak kaydıyla haklı ve zorunlu nedenlerle izni veren merci tarafından toplam bir yıla kadar uzatılabilir.
Süresi içinde satışı yapılan malların Kambiyo Mevzuatı´na göre bedellerinin, satılamaması halinde ise malların Gümrük Mevzuatı çerçevesinde yurda getirilmesi gerekir.
· İthal Edilmiş Malların İhracı
İthalat Rejimi çerçevesinde ithal edilmiş ve vergileri ödenmiş bulunan yabancı menşeli yeni veya kullanılmış malların ihracı özellik arz etmeyen ihracat kapsamında yapılır. Ancak, ihracatın desteklenmesine yönelik mevzuat, yatırım mevzuatı ile Gümrük Mevzuatı´nın mahrecine iade hükümleri saklıdır.
· Serbest Bölgelere Yapılacak İhracat
Serbest bölgelere yapılacak ihracat, İhracat Mevzuatı hükümlerine tabidir.
· Bağlı Muamele Yoluyla Yapılacak İhracat
Bağlı muamele veya takas talepleri, yabancı firma veya firmalar ile yapılan bağlı muamele veya takas anlaşması ve Bağlı Muamele Veya Takas Başvuru Formundan altı nüsha eklenmek suretiyle bir müracaat yazısı ile birlikte üye olunan veya bulunulan bölgedeki ihracatçı birliklerine yapılır.
Bağlı muamele veya takas anlaşmasının; ithal ve ihraç edilecek malların cinsi, standardı, kalitesi, teslim şekli, teslim yeri, birim ithal ve ihraç fiyatları, değer tutarları ve anlaşmanın geçerlilik süresini içermesi gereklidir.
Bağlı muamele veya takas konusu karşılıklı ödemelerin mal veya kısmen nakit ve/veya ölçülebilir olması kaydıyla hizmet ile ödenmesi mümkün bulunmaktadır. Bağlı muamele veya takas izinlerinin süresi, 6 ayı aşmamak kaydıyla firmanın yaptığı anlaşmada yer alan süre kadardır. Bu süre, bitiminden önce başvurmak kaydıyla izni veren merci tarafından iki yıla kadar uzatılabilir.
· Ticari Kiralama Yoluyla Yapılacak İhracat
Ticari kiralama yoluyla yapılacak ihracata ilişkin talepler, yurt dışındaki firma veya kuruluşla yapılan; kiralanacak malın cinsi, teknik özellikleri, G.T.İ.P.´u (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon numarası), miktarı, birim fiyatı, değer tutarı, kira süresi, kira bedeli ve bu bedelin ödenme şekil ve zamanı, teslim yeri gibi bilgileri içeren kira sözleşmesi ile birlikte Ticari Kiralama Yoluyla Yapılacak İhracata İlişkin Başvuru Formundan 5 nüsha doldurulmak suretiyle Dış Ticaret Müsteşarlığı´na (İhracat Genel Müdürlüğü) yapılır.
Ticari kiralama yoluyla yapılacak ihracatta süre bir yıldır. Bu süre, bitiminden önce başvurulmak kaydıyla haklı ve zorunlu nedenlerle izni veren merci tarafından toplam bir yıla kadar uzatılabilir.
Ticari kiralamaya konu malın yurt dışında kesin satışına ilişkin talepler, ticari kiralama yoluyla yapılacak ihracat izninin bitiş tarihinden önce başvurulmak kaydıyla, satış sözleşmesine istinaden Dış Ticaret Müsteşarlığı (İhracat Genel Müdürlüğü) tarafından sonuçlandırılır.
Ticari kiralama yoluyla yurt dışına gönderilen malın ve kira bedelinin izin süresinin bitiminden,
Ticari kiralamaya konu malın bu Tebliğ´in 5 inci maddesi çerçevesinde kesin satışı halinde satış bedelinin kesin satış faturası tarihinden
itibaren 30 gün içerisinde yurda getirilmesi zorunludur.
· Transit Ticaret
Transit ticaret talepleri, bu Tebliğ´in ekinde yer alan \”Transit Ticaret Formu\” düzenlenmek suretiyle bankalara yapılır.
Transit ticarete konu olan mallarla ilgili olarak, ithalata ve ihracata ilişkin vergi, resim, harç ve fon tahsil edilmez,
Gümrük idarelerince verilebilecek izne istinaden malların Türk gümrük hattını aşarak işçilik görmek üzere fiktif depo veya antrepolara (Fiktif antrepo: Türkiye´ye girmesi, gümrük mevzuatları uyarınca ihracat veya ithalatı engellenmeyen mamul ve malların konulduğu ve bunlara özel gümrük memurlarının tayin edildiği ve mal sahiplerinin sağladıkları depo.) alınması \”fiili ithal\” hükmünde değildir.
Uluslararası anlaşmalarla ticareti yasaklanmış mallar ile Müsteşarlığın madde politikası itibariyle transit ticaretinin yapılmasını uygun görmediği mallar transit ticarete konu olamaz.
İthalat ve ihracat yapılması yasaklanmış ülkelerle transit ticaret yapılamaz.
· Bedelsiz İhracat
Bedeli yürürlükteki Kambiyo Mevzuatı çerçevesinde yurda getirilmesi gerekli olmaksızın yurt dışına kesin olarak mal çıkışı.
a) Gerçek veya tüzel kişiler tarafından götürülen veya gönderilen hediyeler, miktarı ticari teamüllere uygun numuneler ile reklam ve tanıtım eşyaları,
b) Daha önce usulüne uygun olarak ihraç edilmiş malların bedelsiz gönderilmesinin ticari örf ve adetlere uygun parçaları, fireleri ile garantili olarak ihraç edilen malların garanti süresi içinde yenilenmesi gereken parçaları,
c) Yabancı misyon mensuplarının, Türkiye´de çalışan yabancıların, yurt dışına hane nakli suretiyle gidecek Türk vatandaşlarının, daimi veya geçici görevle yurt dışına giden kamu görevlilerinin, bu durumlarının ilgili mercilerce belgelenmesi şartıyla beraberlerinde götürecekleri, gönderecekleri veya adlarına gönderilecek eşya ve taşıtlar,
d) Yurt dışında yerleşik tüzel kişiler, yabancı turistler ve yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının beraberlerinde götürecekleri, gönderecekleri veya adlarına gönderilecek eşya ve taşıtlar.
(a) ve (b) bentlerinde yer alan mallardan değeri l0.000 ABD dolarını aşmayanların bedelsiz ihraç talepleri, Bedelsiz İhracat Formu doldurulmak suretiyle doğrudan gümrüklere yapılır.
Değeri l0.000 ABD dolarından fazla olanların bedelsiz ihraç talepleri, Bedelsiz İhracat Formundan 3 nüsha doldurulmak suretiyle ilgili ihracatçı birliğine yapılır. İhracatçı birliği değeri 25.000 ABD Dolarına kadar olan bedelsiz ihraç taleplerini kendileri sonuçlandırır. 25.000 ABD Dolarının üzerindeki talepleri görüşleriyle birlikte Dış Ticaret Müsteşarlığı´na intikal ettirirler.
(c) ve (d) bentleri çerçevesinde yapılacak bedelsiz ihracata, doğrudan gümrüklerce müsaade edilir.
Bedelsiz ihraç izinlerinin geçerlilik süresi 1 yıldır.
Kanun, Kararname ve uluslararası anlaşmalarla ihracı yasaklanmış malların bedelsiz olarak ihracına izin verilmez. İhracı kendi mevzuatı uyarınca belli bir merciin ön iznine bağlı malların bedelsiz olarak ihracı, ilgili merciin ön iznine istinaden mümkündür.
Bedelsiz ihracat yoluyla yurt dışına gönderilen mal ve eşyalar, ihracatta uygulanan desteklerden yararlandırılmaz.
Bedelsiz ihracat, Türk Standartlarının Uygulanması Hakkındaki Tüzük hükümlerine tabi değildir.
(a), (c) ve (d) bentleri kapsamında yapılacak bedelsiz ihracatta ihracatçı birliğine üye olma şartı aranmaz.
Kaynak: T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı http://www.foreigntrade.gov.tr/
(Ek) * KAYDA BAĞLI İHRACAT LİSTESİ
1) Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu primi kesintisine tabi maddelerin ihracı,
2) Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu´ndan ödeme yapılan maddelerin ihracı,
3) Ülkemizde kredi karşılığı kurulan tesislerin bedelinin malla geri ödenmesine ilişkin özel hesaplar çerçevesinde ihracat,
4) Ülkemiz ile Rusya Federasyonu arasındaki doğalgaz anlaşması çerçevesinde ihracat,
5) Ülkemiz ihraç ürünlerine miktar kısıtlaması uygulayan ülkelere yapılan kısıtlama kapsamındaki maddelerin ihracı,
6) Birleşmiş Milletler Kararları uyarınca ekonomik yaptırım uygulanan ülkelere ihracat,
7) 18.12.1994 tarih ve 22145 sayılı Resmi Gazete´de yayımlanan Bitkisel ve Hayvansal Ürünlerin Ekolojik Metodlarla Üretilmesine İlişkin Yönetmelik kapsamında sertifikayı haiz mallar,
8) İşlem görmemiş zeytinyağı ve işlem görmüş dökme veya varilli zeytinyağı,
9)96/31 sayılı İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallara İlişkin Tebliğ kapsamına alınmıştır.
10) Meyan kökü,
11) Ham lületaşı ve taslak pipo,
12) Yürürlükten kaldırılan \”İhracat 88/29\” sayılı Tebliğ´de tadat edilmiş olan maddeler,
– 84.2l Yalnız santrifüjler,
– 85.0l Elektrik Motorları ve Jeneratörler,
– 85.02.40 Rotatif elektrik konvertörleri,
– 85.03 85.0l ve 85.02 pozisyonundaki makinelerde kullanılmaya elverişli aksam ve parçalar,
– 85.04 Elektrik transformatörleri, statik konvertörler, (Örneğin, redresörler),
– 85.32 Sabit, değişken veya ayarlanabilir (ön ayar yapılabilir) elektrik kondansatörleri,
– 85.40 Elektronik lambalar, tüpler ve valfler,
13) Wassenaar Düzenlemesi kapsamındaki malların ihracı,
14) Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi (FTKR) kapsamındaki malların ihracı,
15) Yürürlükten kaldırılmıştır,
16) Yürürlükten kaldırılmıştır,
17)Ozon tabakasının korunmasına dair Viyana Sözleşmesi ile bu sözleşmeye ait Protokoller ve değişiklikler kapsamındaki malların sadece söz konusu düzenlemelere taraf ülkelere yönelik ihracatı,
18)35.04.00.00.00.00 Peptonlar ve bunların türevleri, tarifenin başka yerinde belirtilmeyen veya yer almayan diğer proteinli maddeler ve türevleri, deri tozu (kromla işlenmiş olsun olmasın)
19) Kimyasal maddelere ilişkin liste, İhracat 2000/3 sayılı Tebliğ kapsamına alınmıştır,
20)Torba, çuval ve kutulu halde işlem görmemiş zeytin,
21)Orijinal bağırsak,
22)Canlı koyun, kıl keçisi, büyükbaş hayvan,
23)Nükleer Tedarikçiler Grubu (NTG) kapsamındaki malların ihracı.